Kopenhagen wil eerste 'carbon neutral'-stad zijn

Kopenhagen was in december 2009 de gastheer van de wereldklimaatconferentie van de Verenigde Naties. De stad is er trots op dat ze gastheer mag zijn van zon belangrijke bijeenkomst. Vorig jaar stelde ze zelf al een ambitieus klimaatprogramma op om in 2025 de eerste 'carbon neutral' hoofdstad van de wereld te worden.

De uitstoot aan kooldioxide moet daarvoor meer dan gehalveerd worden. Het overschakelen op energiewinning uit wind en biomassa zal daarin een belangrijke rol spelen. Ook zullen bewoners en bedrijven minder energie moeten gebruiken. Wat er dan nog aan broeikasgassen overblijft, wil de stad compenseren met de bouw van extra windmolens en de aanplant van bos.

Veilig én aantrekkelijk

Naast het beperken van de uitstoot aan broeikasgassen wil de stad inspelen op de klimaatveranderingen. Economieën komen onder druk te staan en sommige plaatsen verliezen hun aantrekkingskracht op bewoners en bedrijven. De Deense hoofdstad wil het niet zo ver laten komen. "Kopenhagen moet een veilige en aantrekkelijke stad blijven om in te leven", zegt strategisch manager milieubeheer Lykke Leonardsen van de gemeente.

Zomer 201 komt de stad met een concreet klimaataanpassingsplan. In het programma zal veel aandacht uitgaan naar maatregelen om de groeiende wateroverlast het hoofd te bieden. In de winter maar ook door zomerse stortbuien zal tegen het einde van deze eeuw dertig tot veertig procent meer regen vallen. Omdat ook de zeespiegel bij Kopenhagen gemiddeld met een halve meter zal stijgen, moet de stad voor de langere termijn ook een antwoord vinden op het gevaar van overstromingen. Bovendien staat door verzilting en vervuiling de kwaliteit van het grond- en drinkwater onder druk.

Nieuwe grachten en 'pocket parks'

"Gelukkig hebben veel maatregelen die genomen moeten worden ook een positief effect op de kwaliteit van de stad", meent Leonardsen. "Neem nu de opvang van de groeiende hoeveelheid hemelwater, een speerpunt in onze klimaataanpassings- plannen. Je kunt dat zoveel mogelijk via het riool afvoeren. Maar met de opvang in vijvers en nieuwe grachten maak je wijken meteen een stuk aantrekkelijker." 'Pockets parks' houden het regenwater niet alleen langer vast, zodat het riool niet wordt overbelast, maar op warme zomers dagen zijn het ook kleine oasen van koelte en rust. Om het stadsklimaat te verbeteren, wil Kopenhagen ook meer fietspaden aanleggen en het gebruik van elektrische of op waterstof rijdende auto's stimuleren. De gemeente geeft zelf al het goede voorbeeld. In 2015 moet 85% van haar wagenpark uit groene auto's bestaan.

Leonardsen weet nog niet wat het allemaal gaat kosten om Kopenhagen 'climateproof' te maken. "We moeten eerst bekijken wat we daarvoor nodig hebben. Bovendien zullen we de verschillende opties financieel tegen elkaar moeten afwegen. In sommige gevallen kan het goedkoper zijn om mensen uit een gebied te laten verhuizen dan het tegen overstromingen te beschermen." Ze verwacht wel dat het niet gemakkelijk zal zijn om de bewoners te overtuigen van de noodzaak om fors te investeren in klimaatbescherming. "We zullen hen erop wijzen dat met de groeiende wateroverlast en kans op overstromingen ook hun eigen woning in gevaar komt. Verzekeringsmaatschappijen zullen ook hun premies tegen storm- of waterschade zeker verhogen. Kijk maar wat er in de Verenigde Staten na de orkaan Katrina is gebeurd."