'Vaste regen': efficiënt omgaan met water

Vaste regen, noemt de Mexicaanse ingenieur Sergio Jesús Rico het door hem ontwikkelde product. Je koopt het als een poeder, zaait het aan de wortels van planten en gewassen en een beetje regen erop doet deze omhoog schieten. Het rendement van de grond, zo blijkt uit Rico's experimenten, is bijna 20 keer zo groot als bij normale irrigatie.

Het recept van de ingenieur van het Nationaal Politechnisch Instituut in Mexico is potassium-poliacrylaat. Dit poeder houdt de watermoleculen vast en verandert deze in een gel die zich vastzet aan de wortels zodat die continu gehydrateerd blijven.

Met elke kilo van het reukloze witte poeder wordt 500 liter water in gel omgezet, een halve ton 'vaste regen'. Met jarenlang testen heeft de ingenieur aangetoond dat de gel werkt bij elke soort vegetatie, zoals bossen en gras, maar vooral ook bij de voedselproductie.

Een pionierproject met de verbouwing van maïs in de Mexicaanse staat Jalisco sinds 2005 leverde daverende resultaten op. Rico paste twee soorten irrigatie naast elkaar toe. De traditionele en geheel op de regen van het seizoen gebaseerde methode leverde 600 kilo maïs per hectare op; de andere met zijn vaste regen had een rendement van 10 ton per hectare.

Het verschil met een normaal irrigatiesysteem, aldus Rico, is dat met de vaste regen de wortels een paar maanden lang vochtig blijven en aan een enkele regenbui voldoende hebben om opnieuw gehydrateerd te worden: "Het water 'plakt' direct aan de wortel, en omdat het stolt in de vorm van gel, wordt er niets verkwist, het water filtert niet naar de ondergrond en verdampt niet."

De vaste regen is ideaal voor droge gebieden of stukken grond die een irrigatiesysteem ontberen. Bovendien is het 'water' in poedervorm heel simpel op te slaan en te transporteren, zelfs naar moeilijk toegankelijke gebieden waar tankwagens niet kunnen komen, maar waar lastdieren wel de zakken met het poeder kunnen brengen.

Rico heeft ook geëxperimenteerd met zijn vinding in enkele andere Mexicaanse staten met uiteenlopende gewassen als papaya's, mango's, pinda's, katoen, tarwe en cocospalmen. Met het traditionele systeem moeten die gewassen eens per week geïrrigeerd worden met tenminste 80 liter water, met de vaste regen is een enkele irrigatie van 50 liter water per drie maanden afdoende.

Een eerste experiment in Colombia in kassen met rozen en anjers "leverde een besparing op de irrigatiekosten van 75 procent, een toename van de bloemen met 100 procent en 300 procent in de ontwikkeling van de wortels", legt Rico uit.

Het Internationale Waterinstituut in Stockholm heeft Rico voor zijn vondst voorgedragen voor de Wereldwaterprijs 2012, een prijs die het instituut elk jaar toekent. Het noemt de vaste regen een belangrijk middel in de strijd tegen de gevolgen van de klimaatverandering, de desertificatie en de onzekerheden in de regenval, en dus ook een garantie voor een betere voedselproductie. Rico's eigen Mexico lijdt de laatste maanden onder een ongewone droogte die in sommige streken zelfs voedseltekorten heeft veroorzaakt.