Oproep: help de Antiliaanse groene leguaan te beschermen

De Antiliaanse groene leguaan neemt in aantallen af, onder meer op het Caribisch Nederlands eiland Sint Eustatius (Statia). Landecoloog Hannah Madden heeft een crowdfundingsactie opgezet voor meer hulp bij het beschermen van deze diersoort. "Bescherming van deze soort zal een groot succes voor het eiland zijn."

Door Daniëlle van Gils

De Antilliaanse groene leguaan, Iguana delicatissima (Latijns voor bijzonder), speelt een belangrijke ecologische rol voor Statia. De leguaan eet vooral bladeren en stimuleert hiermee bomen om veel nieuwe bladeren aan te maken. Voedselstoffen in de ontlasting van het dier helpen zaadjes van bomen en planten om te kiemen.

"Vroeger kwam deze leguaan op alle bovenwindse Antilliaanse eilanden voor, van Anguilla tot aan Martinique", zegt Hannah Madden, op Statia en initiatiefnemer van de crowdfundingsactie. "Nu leeft deze leguaansoort alleen nog op een paar van de eilanden, waaronder op Statia." Daar leeft het dier waarschijnlijk al duizenden jaren. Maar de soort staat op de rode lijst van IUCN en is een bedreigde diersoort. Er zijn waarschijnlijk niet meer dan een paar honderd Antilliaanse groene leguanen op Statia. Voor een gezonde populatie op lange termijn zijn er volgens deskundigen minimaal 5000 dieren nodig. Madden: "De Antilliaanse groene leguaan is een ambassadeurssoort die een belangrijk deel van Statia’s biodiversiteit vertegenwoordigt."

Het dier leeft in bossen, droog struikgewas, regenwoud en mangroves en is een endemische soort voor de bovenwindse Antilliaanse eilanden; deze leguaansoort leeft alleen daar. De leguaan heeft te kampen met verlies van de leefomgeving en zwervende roofdieren zoals katten en honden. De ‘gewone’ Groene leguaan (Iguana iguana) concurreert direct met de Antilliaanse groene leguaan om voedsel en leefomgeving; een van de voornaamste redenen van bedreiging. Op Sint Maarten en Anguilla zorgde de Groene leguaan ervoor dat de Antilliaanse groene leguaan in slechts 20 jaar tijd verdwenen. In februari 2016 is een volwassen vrouwelijke Groene leguaan op Statia gevonden en gevangen. Sindsdien zijn er ook vier ‘hybride’ leguanen gevonden, wat betekent dat de Groene leguaan zich met succes met de Antilliaanse groene leguaan heeft gekruist. Bescherming en langetermijnoverleving van de Antilliaanse groene leguaan op Statia hangt af van inspanningen om het eiland vrij van de Groene leguaan te houden.

Crowdfunding voor bescherming

Om de bedreigingen voor deze leguaan tegen te gaan, startte Madden een crowdfundingsactie. "Hiermee kunnen we twee experts aantrekken die vanaf midden november bij het veldwerk ondersteunen. Tegelijk zorgt de actie ook voor meer bewustzijn over de campagne en over het zusterproject, SOS iguana", zegt Madden. "We gebruiken aanvullende financiering via crowdfunding om veldinstrumenten aan te schaffen. We hopen dat dit ertoe leidt dat we met het team de mogelijk aanwezige ongewenste Groene leguaan zullen vinden, en deze van de kwetsbare, oorspronkelijke populatie Antilliaanse groene leguaan kunnen scheiden."

De leguaan is echter geen zacht en harig beest, waardoor het dier minder emoties oproept dan panda’s of tijgers dat doen. Toch is de soort niet minder belangrijk voor het ecosysteem op het eiland. De campagne hoopt daarom ook bij te dragen om het grote publiek te overtuigen van bescherming en behoud van deze diersoort, net als bij zachtere soorten. "Dankzij ondersteuning van internationale partners als International Reptile Conservation Foundation, Ty’s Lizards en Blijdorp Zoo boeken we grote voortgang, maar is er nog veel werk te doen", zegt Madden. Op Facebook en Twitter is de voortgang van het werk te volgen.

De partners van het project, Stenapa, EcoPro, RAVON en Van den Burg, werken al jaren nauw samen om deze soort te behouden. Madden: "We moeten snel schakelen om de dreiging van de invasieve Groene leguaan flink te verminderen. Door ervaringen op andere eilanden weten we dat de komst van en inmenging met de Groene leguaan ervoor kan zorgen dat de Antilliaanse Groene leguaan binnen een paar generaties op het eiland uitsterft. Daarom is het belangrijk om zo snel mogelijk te handelen op het moment dat de Groene leguaan op een nieuw eiland gespot wordt. Conventionele financiering zoeken is een tijdrovend proces, dus zochten we naar een manier om sneller aan de financiering te komen. Daarvoor werkt crowdfunding goed. Via internet kun je binnen een dag een nieuwe campagne aanmaken. We zijn trots te melden dat we binnen 2 weken het bedrag van $ 4000 bij elkaar hadden, met nieuwe financiering van donateurs. De campagne loopt nog steeds, en aanvullende financiering stelt ons in staat om dit essentiële werk te doen. Elke donatie helpt ons, hoe klein dan ook!"

Doe mee!

Meer informatie over de leguaansoort
Verspreiding van de Antiliaanse groene leguaan op Sint Eustatius

22 november 2016

Foto's: Thijs van den Burg