Wat kunnen boeren in een warmere wereld doen?

Gaat klimaatverandering boeren geld kosten of opleveren? Kennis voor Klimaat maakte samen met de landbouwsector inzichtelijk of het financieel de moeite waard is om adaptatiemaatregelen te nemen.

De Nederlandse landbouw is met een waarde van € 52,5 miljard goed voor ruim tien procent van het Nederlandse economie. In hoeverre vormt klimaatverandering een bedreiging voor de sector? Die vraag vanuit LTO Noord was het uitgangspunt voor dit onderzoek. De nadruk lag op weersextremen die tot veel schade voor de landbouw kunnen leiden. De resultaten zijn in de handzame Agroklimaatkalender verwerkt.

Wageningen UR-onderzoeker Ben Schaap: “Voor de boer is het moment in het seizoen dat een klimaateffect optreedt belangrijk. Voor de akkerbouw bijvoorbeeld ligt de nadruk op aardappelen, die slecht tegen hittegolven kunnen. Wij hebben uitgerekend in welke maanden het aantal hittegolven zal toenemen. Met deze kennis kunnen boeren hun teeltmomenten aanpassen, of bijvoorbeeld kiezen voor een aardappelras met meer blad. Bladeren houden de bodem koel, zodat jonge aardappeltjes zich goed kunnen ontwikkelen.”

De kennis over klimaateffecten heeft volgens Peter Prins van LTO Noord een vliegwieleffect gehad voor de Nederlandse praktijk. “Boeren zijn onder meer met druppelirrigatie aan de slag gegaan in de pootgoedteelt, doen proeven met bodemverbetering en met aangepaste drainage. De bewustwording en de toegenomen kennis van extremen leidt ertoe dat boeren deze nieuwe ideeën toepassen in de praktijk. Soms is medewerking van de overheid of een waterschap noodzakelijk, bijvoorbeeld voor betere afwatering uit een gebied. Die randvoorwaarden zijn voor de sector belangrijk om concurrerend te kunnen blijven.” Het project heeft een internationaal vervolg gekregen. In Oeganda en Cambodja zijn voorbeeldprojecten, gefinancierd door Agriterra waarin boerenorganisaties, kennisinstellingen en overheid volgens hetzelfde principe samenwerken.